Psychoanalyse en therapie

Het leven valt soms moeilijk te bevatten, soms lijkt het kristalhelder en soms zijn we de weg bijster, weten we niet meer wat of hoe we tot een bepaald punt zijn gebracht. We kunnen het gevoel hebben 'vast' te zitten, de weg kwijt te zijn, angsten die ons overvallen, paniek die we niet kunnen plaatsen. We kunnen van onze slaap benomen worden, onze levenslust verliezen, lichamelijk ziek worden. 

Op momenten worden we geconfronteerd dat onze ratio en ons denken niet overheerst. We zouden zo graag gelukkig willen zijn, maar slagen daar amper in. We willen gezond zijn, gelukkig, matig leven, evenwichten vinden, balansen. De dingen die we willen, ons leven organiseren, lukt simpelweg niet... het is geen kwestie meer van willen, maar iets wringt tegen hapert, gaat niet. 

Balansen is een kunst. Het is een dans die ik leerde kennen en zich toont als de kunst van verschillende lichamen die in elkaar verstrengeld zijn. Waarbij het ene lichaam en het evenwicht waarin het vertoeft, de basis vormt voor het evenwicht van het andere lichaam. Een kleine verstoring doet alles in elkaar stuiken en brengt de lichamen uit balans en ten val… 

Psychoanalyse

Psychoanalyse is een specifieke vorm van gesprekstherapie. Aangezien de mens en zijn leven zich niet laten bevatten in enkele formules over 'hoe te leven' en iedereen zijn eigen specifieke geschiedenis heeft, zijn eigen lijden, zijn eigen verhaal, zijn eigen 'zijn', gaat de psychoanalyse uit van een intiem spreken. Er wordt ruimte geboden en plaats gemaakt voor de mens in al zijn facetten, dromen, fantasieën, denkpatronen, gevoelens, dit betekent ook dat er een ruimte wordt aangeboden waar zo een spreken mogelijk is. Dat beluisterd wordt in al zijn intimiteit en ernst. 

Het vraagt een doorspreken, en een werk, en de vraag om te kijken naar hoe we verantwoordelijkheid kunnen opnemen voor ons leven. Wanneer het lijden overheerst en we afzien, merken we op dat veranderingen aanbrengen vaak niet gemakkelijk is. We vervallen snel in oude gewoontes en onze geschiedenis speelt een rol, ze heeft ons ge-tekent. We hebben als mens beslissingen genomen en keuzes gemaakt die op een bepaald moment noodzakelijk waren, soms raken we daar niet meer van af, blijven ze als het ware ons achtervolgen, of kleven ze aan ons, of andersom kleven wij eraan vast. Zaken loslaten, ons bevrijden van iets, kan beangstigend zijn, net daarom spreek ik hierboven van een intiem spreken. Het vraagt een intensief en langdurig traject. In een analyse wordt gewerkt met een frequentie van meerdere malen per week, waar gewerkt wordt met de regel van de vrije associatie, waar wordt gevraagd om alles uit te spreken waaraan men denkt tijdens een sessie. ook al is het onsamenhangend, lijkt het niet relevant, schaamtelijk of zijn er zaken waar we liever niet over spreken. Freud zei tegen zijn patiënten: 'Gedraagt u zich zoals bijvoorbeeld een reiziger die aan het raam van een treincoupé zit en aan iemand die bij het gangpad zit beschrijft hoe het uitzicht verandert voor zijn ogen'

De psychoanalyse houdt rekening met verschillende tegenstuwende krachten. Onze pogingen om te streven naar geluk of een bepaald lijden te laten ophouden, een soort rust. Het is een toestand dat we kortdurend vinden een poging in ondernemen, maar deze niet lang volhouden. Een tegenstuwende kracht laat zich telkens kennen, een drang die ons drijft, die ons blijft doen bougeren, iets dat herhaalt, een naartoe getrokken worden. Iets dat het leven ook in beweging brengt, iets dat we ons soms niet kunnen laten. 

Het sprakeloos achter blijven, verstomd, soms perplex, iets dat ons overneemt, waar we geen greep op hebben, geen woorden voor, waar we aan gehecht zijn zonder te weten waarom.

We kunnen niet enkel kijken en denken over wat er nodig zou zijn om goed te doen of gelukkig te zijn. We kunnen niet zomaar een antwoord formuleren dat het vraagstuk terug sluit. We moeten de complexiteit die de evenwichten kunnen verstoren onder de loep nemen, de herhalingen die zich dwingend schrijven, het aangetrokken en daardoor verstoord worden…  die het balansen als dans tot kunst maakt.